Figura Matki Bożej Lipnickiej
Figura Matki Bożej znajdująca się w kościele parafialnym p.w. św. Andrzeja, w kaplicy południowej zwanej też kaplicą Maryjną zajęła to miejsce po długiej drodze historycznych i artystycznych wydarzeń i przemian.
Początki drewnianej figury Madonny sięgają czasów fundacji samego kościoła i jego wyposażania, które nastąpiło ok. 1363 r. Prawdopodobnie figura została ufundowana przez założone w lipnickiej parafii w połowie XIV w. Bractwo Literackie. Matka Boża z Dzieciątkiem zdobiła początkowo północną kaplicę lipnickiej fary zwaną kaplicą Wniebowzięcia NMP. W 1500 r. wielki pożar zniszczył kościół św. Andrzeja, po jego odbudowie istniejące w parafii Bractwo Literackie ufundowało do tejże kaplicy ołtarz, a uratowana z pożaru Madonna stała się centralną jego postacią.
XVII-to wieczne źródła wspominają o dwóch wizerunkach Matki Bożej znajdujących się w kościele św. Andrzeja otoczonych kultem, a w 1655 r. mowa jest o wieńczących je koronach. Jednym z tych wizerunków jest figurka Madonny. Już w 1612 r. ten wizerunek otoczony został kultem przez Bractwo Różańcowe, które przejęło zarazem opiekę nad całym ołtarzem. Kaplica na długi okres czasu zyskała w związku z tym miano kaplicy różańcowej.
Kolejnych przekształceń dokonano w obrębie podstawy figury. U stóp Maryi dobudowano imitację skał, na których znalazły się klęczące figury św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Dominika, ponadto półksiężyc i miniatura kościoła. W tym kształcie figura przebywała w kaplicy różańcowej do 1887 r., kiedy to w jej miejsce wstawiono nową rzeźbę Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej. Podniszczona zaś figura Madonny Lipnickiej zajęła miejsce pod arkadą wejścia do tej kaplicy, zwanej odtąd kaplicą Matki Boskiej Majowej, stała tam do roku 1976.
Świątynia p.w. św. Andrzeja paliła się kilkakrotnie lecz z każdej pożogi ratowano szczęśliwie figurę oraz wota, którymi była obdarowywana Matka Boża.
W 2003 r. staraniem ks. Zbigniewa Krasa, proboszcza i dziekana lipnickiego, Madonna Lipnicka po 27 latach nieobecności ponownie pojawiła się w Lipnickiej świątyni. Zajęła należne jej miejsce, odnawiając trwające tu w Lipnicy kilkusetletnie sanktuarium, miejsce modlitwy i pocieszenia.
Kolejny proboszcz Lipnicy ks. Mariusz Jachymczak inicjuje nabożeństwo do Matki Bożej i rozszerza kult Maryjny którego znamiennym wyrazem jest peregrynacja Figury Madonny Lipnickiej w parafii jako szczególna modlitwa o rekoronację cudownej Figury.
